İstanbul’un Kuşatılması Ne Kadar Sürdü?

Osmanlı Devleti’nin kuşattığı İstanbul, elbette bir sürece işaret ediyor. İstanbul’un kuşatılması ne kadar sürdü?

1.000 yıllık bir Bizans İmparatorluğuna son veren Fatih, 21 yaşında İstanbul’u fethetti. Çağ açıp çağ kapayan İstanbul’un kuşatılması ne kadar sürdü? Uzun bir süre işaret eden bu olayda neler yaşandı?

İstanbul Kuşatması Ne Kadar Sürdü?

İstanbul Kuşatması Ne Kadar Sürdü?

Tarihsel Süreçte İstanbul Kuşatmaları

İstanbul’un fethinde, 1453 23 Mart, Edirne’den hareket eden fatih ve ordusu ile kuşatmanın başladığı güne işaret eder. İstanbul surlarını yıkacak kadar büyük toplar ile bu savaşa hazırlanmıştır. O zamana kadar yapılan en büyük topların yapılması bu mücadelenin başarı ile sonuçlanmasında önemli bir etkendir. Elbette İstanbul daha önce defalarca kuşatılmıştır. Osmanlılar da daha önce bu şehri kuşatan devletler arasında yer almaktadır.

İstanbul Şehri - İstanbul City

İstanbul Şehri — İstanbul City

Osmanlılar İstanbul’u ilk kez 1395 yılında I.Bayezit zamanında kuşatmıştır.

Bazı kaynaklarda ise 1391 yazmaktadır. I. Bayezit kuşatmasında mancınıklar kullanılmıştır. Macar Krallığı günümüz Bulgaristan topraklarına taaruz etti ve İstanbul’un kuşatılması sonlandırılmış oldu. Ertesi yıl ise yeniden başladı. Deniz bağlantısının tümden koparılması için bu dönemde Anadolu Hisarı inşa edildi. Bizans ateşkes talep etti ve kuşatma kaldırıldı.

1412 İstanbul kuşatması yeniden oldu. Bu yılda Musa Çelebi tarafından kuşatma oldu. Çelebi, kargaşanın Bizans yüzünden olduğunu ve yaşanan Fetret Devri’nin nedeninin Bizans olduğunu söyledi. Rakip şehzadelerden I. Mehmet’in harekete geçmesi ile kuşatma kaldırıldı. II. Murat Şehzade Mustafa’ya yardım ettiğini öne sürerek, Bizans’ın üzerine yürüdü. II. Mehmet tahta geçtiğinde etrafı bütünüyle sarılmış olan bir şehirle karşı karşıya kaldı.

Fatih Sultan Mehmet - İstanbul Kuşatması

Fatih Sultan Mehmet — İstanbul Kuşatması

II. Mehmet’in Kuşatma Hazırlıkları;

Güvenlik için İstanbul’un alınması gerekiyordu. Mehmet kuşatma hazırlıklarına 1451 yılında başladı. Boğaz’ın Anadolu yakasında büyük dedesi tarafından yaptırılan Anadolu Hisarı’nın karşısında o dönemde Boğazkesen adı verilen Rumeli Hisarı’nın yaptırılmasını istedi. İmparator Konstantin bu inşanın olması için kendisinden izin alması gerektiğini bildirmek adın elçiler gönderdi; ancak II. Mehmet kabul etmedi. Bunun anlamı da o dönemde savaştı. Rumeli Hisarı 1452 yılının Ağustos ayında tamamlandı. Böylece boğaz kontrolü Osmanlı’nın eline geçmiş oldu. Boğazdan geçecek gemiler geçiş parası ödeme zorunda kalacaktı. 1452 yılında ödeme yapmayı reddeden Venedik gemisi batırılmıştı. Kaptan ve tayfası da tutuklanmıştı. Urban adında bir top dökümcüsü surları yıkabilecek bir top inşa etmişti. Büyük ve güçlü olan bu top ise aslında surların yıkılabilecek olduğunu göstermişti.

İstanbul'un Fethi Haritası - İstanbul Kuşatma Haritası

İstanbul’un Fethi Haritası — İstanbul Kuşatma Haritası

Konstantin elbette Papa ve İtalyan şehirlerinden yardım istedi. 1452 Kasım ayında Cenoza yardım gönderdi. 700 asker desteği geldi. Limanda 26 savaş gemisi vardı. Mehmet sadece karadan kuşatmanın yeterli olmayacağını da bildiği için donanma da hazırlamıştı. Bu donanma bahar aylarında boğazın Marmara girişine verilmişti.

İstanbul’un Fethi

2 Nisan’da Konstantinopolis’e varıldı. 23 Mart’ta Edirne’den hareket edilmişti ve 2 Nisan’da ordu İstanbul’daydı. Karargâh Romanus kapısına kurulmuştu, son kez teslim çağrısı da yapıldı. Ancak ret geldi. İstanbul’un fethinde ilk saldırı 6 Nisan günü oldu. Sabah saatlerinde saldırı başladı. Toplamda 53 gün süren bu kuşatma, fetih ile sonuçlandı. Aralıklı çatışmalar oldu. 20 Nisan Günü papanın gönderdi üç Ceneviz gemisi ve Sicilya’dan gelen bir Rum yük gemisi, şehrin açıklarında belirdi. Marmara denizinde yapılan savaşın sonunda akşam saatlerinde dört gemi Haliç’e girmeye başarmış oldu. Donanmasını bir şekilde Haliç’e indirmesi gerektiği anlayan Fatih ise 70 kadar gemiyi silindirler üstünde 22 Nisan sabahında Haliç’e indirdi. Haliç’in kontrolü Osmanlı’ya geçti; ancak kuşatmanın 7.haftasında Osmanlı devleti kesin bir sonuç alamamıştı. Bunun üzerine 24 Mayıs’ta 5 gün sonra hem karadan hem de denizden büyük bir saldırı olacağının duyurusunu yaptı.

İstanbul'un Fethi

İstanbul’un Fethi

29 Mayıs’ta taarruz başladı. İlk iki saat başıbozuklar surlara saldırdı. Anadolu birlikleri onların yerini aldı. Son olarak öldürücü darbe için ise yeniçeri ordusu göre geldi. Sabah saatlerinde ise Osmanlı askeri Kerkporta denen kapıdan içeri girmeyi başardı. Fatih şehrin ticaret merkezi olan Galata’dan kaçmış olan Rum ve Cenevizlilerin dönmesini sağlayarak, Rum Patrikhanesi’nin de yeniden açılmasına izin verdi. Ermeni patrikhanesi ve Yahudi hahambaşlığı kurdu. 2. Mehmet İstanbul’u farklı dinlerden insanların yaşadığı ticaret ve kültür merkezi olan bir başkent haline getirmeyi amaçladı. Ve başardı.